Dişin çürük olduğu nasıl anlaşılır?

Diş hekimi önce gözle muayene eder, dişe baktığı zaman siyah ya da kahverengi renklenmeler varsa çürük olabileceğinden şüphelenilir. Daha sonra ucu ince bir aletle renklenmelerin üzerine dokunulur, dişte yumuşama var ise ve alet dişin içerisine doğru ilerliyorsa dişte kesinlikle çürük vardır. Dişte siyah renklenme olmasa bile diş içten içe çürümüş olabilir. Bunu tespit edebilmek için dişlerin her birinden ayrı ayrı ya da ağzın genel röntgeni çekilir, çürükler röntgende dişten daha siyah bir karartı olarak görünürler. Çürük genellikle, rutin diş hekimi kontrollerinde çekilen röntgenlerde veya muayene sırasında tespit edilir. Çürük diş tedavi edilmezse çürük dişin sert dokularından içeriye doğru ilerleyerek dişin damar ve sinirden oluşan canlı dokusuna gelir ve dayanılmaz ağrılara neden olur. Bu aşamadan sonra dişe kanal tedavisi yapılması gerekmektedir.
Çürüyen dokular dişin üzerinden hızlı devirli aletler ile kazınarak tedavi edilir. En fazla 2 seans sürer. Çürük dokular kaldırılmadan önce eğer çok derin çürük olduğu röntgen ile belirlenmiş ise lokal anestezi yapılır ve böylece ağrı veya acı hissedilmez.
Çürük temizlenmeden önce mevcut dişlerin rengi belirlenir, çürük temizlendikten sonra ise diş rengini taklit edebilen kompozit dolgularla dişin orjinal şekli ve rengi verilir. Bu işlem sırasında dolguyu dişe yapıştırmaya sağlayan “bonding” yapıştırıcı kullanılarak dolgunun düşmesini engelleyecek bir yapışma sağlanır. Daha sonra değişik renk ve özelliklerdeki kompozitlerle dişin şekli verilir. Yapılan dolgunun yüksekliği kontrol edilir ve cilalama yapılır. Cilalama işleminde diş tedavileri için üretilmiş çok ince zımparalara diş cilalanır ve son şekli verilir.
Diş tedavilerinde altarnatif dolgu malzemeleri mevcuttur. Dolgu malzemelerinin hepsinin kullanıldığı farklı yerler ve hastalar vardır. Önemli olan bu malzemelerin doğru yerde ve doğru şekilde kullanılmasıdır. Malzeme seçiminde hastanın beklentisi de önemlidir. Amalgam adı verilen siyah dolgular çok dayanıklı olmalarına rağmen siyah veya gri renkleri ile ağızda kötü görünürler ve dişe mekanik olarak tutundukları için dişte çok büyük çukurcuklar açılması gerekir ve bu nedenle çürük olmayan sağlıklı diş dokusu da kaldırılır. Amalgam dolgular dişe yapıştırılmadıkları için zamanla dolgu ve diş arasından bakteri sızıntısı olur ve diş dolgunun altından tekrar çürür. Kompozit dolgular ise amalgam kadar dayanıklı olmamakla birlikte amalgama yakın dayanıklılıkta ve aynı zamanda dişle aynı renktedirler. Yani estetiklerdir. Ayrıca, dişe yapıştırıldıkları için dolgu ve diş arasından bakteri girişi olmaz ve bu çeşit dolguların altında tekrar çürük oluşma riski çok düşüktür.
Diş hekiminin kullandığı malzeme kalitesine ve çürük dokunun büyüklüğüne göre dolgunun dayanıklılığı, renk uyumu ve dolgu sonrası oluşabilecek hassasiyet ve problemler değişiklik göstermektedir.

Diş Hekimi Yalın Sümer