Böbrek üstü bezlerinin yetersiz çalışması nedeniyle oluşan sinsi ve genellikle ilerleyici tabiatta bir hastalıktır.Hastaların % 70 inde böbreküstü bezlerindeki doku gerilemesi birincil olarak ortaya çıkmaktadır.Geri kalanlarında ise böbreküstü bezleri veremi, kanserleri, iltihaplanmaları gibi sebeplerden dolayı doku gerilemesi ortaya çıkmaktadır.
Hastalığın nedenleri nelerdir ?
Böbreküstü bezleri herbir böbreğin üst kısmına yerleşmişlerdir. Medulla adı verilen iç kısım ve kortex adı verilen kabuk kısmından oluşmuştur. Kortex (kabuk) kısmı yaşam için zorunlu olan ve kortikosteroidler olarak adlandırılan hormonların üç tipini üretir:
Androjen ve Östrojenler, cinsi gelişme ve üremeyi etkilerler.
Glukokortikoid hormonlar (Kortizol gibi) glikoz regulasyonunu korurlar,bağışıklık yanıtını baskılarlar ve vücudun baskılara karşı yanıtını sağlarlar.
Mineralokortikoid hormonlar ( aldesteron gibi) vücuttaki sodyum-potasyum dengesini düzenler.
Hastalığın görülme sıklığı nedir ?
Her 100.000 kişiden 8 inde görülür.Her iki cinste de görülme sıklığı aynıdır.
Hastalığın bulguları nelerdir ?
Güçsüzlük, Aşırı yorgunluk, bitkinlik, kas güçsüzlüğü, Kilo kaybı, Mide bulantısı, Kusma,
Tekrarlayan ishaller, İştah kaybı, Deride koyulaşma, lekeler, uyuşuk hareketler, Kan basıncı ve kalp atımında değişiklikler, Yüzde ve avuçlarda olağandışı ve aşırı terleme, Baş ağrısı, Pupillerde genişleme, Kalp atışlarında hızlanma... vs hastalığın başlıca bulgularıdır.
Fiziksel belirtileri nelerdir ?
Kan Basıncı düşmüştür.
Kortizol seviyesi düşmüştür.
Serum sodyum düzeyi düşüktür.
Potasyum testi potasyumda artış gösterebilir.
Karın röntgeninde adrenal kireçlenme odakları görülebilir.
Karın tomografisinde adrenal kireçlenme odakları ve atrofi görülebilir.
Tedavi yolları nelerdir ?Ömürboyu sürecek kortikosteroidle yerine koyma tedavisi belirtileri kontrol altına alır.Genellikle glukokortikoid (kortizon veya hidrokortizon) ve mineralokortikoid (fludrocortizon) kombinasyonları verilir.
İlaç tedavisi stresin arttığı durumlarda arttırılmalıdır.Enfeksiyonlar,yaralanmalar ve aşırı terleme adrenal krize sebep olabilir.Adrenal krizde damariçi veya kasiçi hidrokortizon hemen yapılmalıdır.Düşük kanbasıncı tedavisi de gereklidir.Birçok hasta stres anında kendikendilerine acilen yapmak üzere acil hidrokortizon enjeksiyonu yapmayı öğrenmiştir.Hastaların yanlarında acil durumlarda yapılacak ilaç ve dozlarının yazılı olduğu tanıtıcı bir sağlık kartını taşımaları çok önemlidir.
İlaç almayı asla aksatmamalıdır.Eğer şiddetli kusma dolayısı ile ilaç alımı aksıyorsa doktora bildirilmelidir.Aşırı kilo artışı ve vücutta ödem halinde mutlaka doktora bildirilmelidir.
Addison hastası hangi durumlarda tıbbi yardım almalıdır. ?
Addison hastası enfeksiyon, yaralanma, sıvı kaybına neden olabilecek hastalıklara yakalandığı zaman hastalığını tanıyan bir hekime başvurmalıdır.
Kilosunda bir artma, ayak bileklerinde şişmeler veya diğer yeni belirtiler ortaya çıkarsa mutlaka tıbbi yardım almalıdır.
Siz bir Doktor musunuz?
