Cerrahi Sünnet Hakkında Bilinmeyenler

Sünnet, erkeklerde penis başını örten doğal üstderinin (sünnet derisi) kesilmesi olarak tanımlanır. Dini erkek sünneti Müslüman, Yahudi toplumlarında rutin olarak yapılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünyadaki erkeklerin %30’unun sünnetli olduğunu tahmin etmektedir. Dünya üzerinde en çok uygulanan cerrahi işlemdir. Yenidoğan bir erkek çocuğa sünnet yapılıp yapılmayacağı konusu kadar tartışma yaratan çok az konu vardır. Tartışılan bu cerrahi prosedür, USA’da en sık uygulanan cerrahi prosedürdür ve sıklıkla kozmetik nedenlerden dolayı yapıldığı ifade edilir.

Yenidoğanın rutin sünneti için kesin bir medikal endikasyon olmadığı bağımsız araştırmalar tarafından bildirilmiştir.

Tedavi amaçlı olmayan yenidoğan ve yetişkin erkek sünnetinin güvenlik ve etkinliği değerlendirildiği çalışmalarda rutin sünnet tavsiye edilmemiştir. Ayrıca, penil karsinomu önlemek için yenidoğanların rutin olarak sünnet edilmesi endike değildir.

Sünnet komplikasyonsuz, basit bir işlem değildir. Uzman hekimlerce yapılan rutin sünnete 1000 çocuktan 1’inde komplikasyon görülebilmektedir. Ancak uzman hekimlerce yapılmayan sünnetlerde 1000 çocuktan 100’ünden fazlasını etkileyebilen halk sağlığı sorunu haline gelebilmektedir. Sünnet öncesi çocuğun kanama öyküsü sorgulanmalı, hemofili gibi kan hastalıkları tespit edilmelidir. Genel fizik muayene ile penis, testis ve genital anatomi normal mi bakılmalıdır.

Her ameliyat gibi bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/komplikasyonları vardır.

1. Penis, estetik olarak memnun edici görüntüde olmayabilir.
2. İşlem sırasında penis uç kısmı yaralanabilir. Bu durumda ek cerrahi girişim gerekebilir.
3. Ameliyat sonrası işlemin uygulandığı bölgede kanama olabilir. Bu durumda ek tedavi uygulanabilir (< % 0,1).
4. Fazla sünnet derisi kalırsa işlemi tekrarlama ihtiyacı olabilir.
5. Oluşan skar dokusu, idrarın penis ucundan akışını engelleyebilir. Bu durumda ek cerrahi girişim gerekebilir.
6. Enfeksiyon çocuklarda kana karışabilir.

Penis başının tamamen kesilmesinden, eğriliğe yol açılmasına, idrar açıklığının yer değiştirmesinden, zorlu idrar yapmaya kadar, cinsel hayatı ve idrar yolları sağlığını etkileyebilen komplikasyonlar görülebilmektedir. Geç dönemde tamiri yapılmazsa, aşağıdaki sorunlara yol açabilir.

•İdrar yolunda darlık
•İkinci bir delik
•Peniste eğrilik
•Kötü yara iyileşmesi, nedbe dokusu (gazoz kapağı görünümü)
•Kozmetik kötü görünüm ve şekil bozukluğu. Oluşan komplikasyonların tamiri için acil ameliyathane ve hastane şartları gerekmektedir.

Bilgisiz, deneyimsiz ya da ilgisiz; yetkisiz kişilerce uygun olmayan şartlarda yapılan sünnetler çoğu zaman hatalı sünnet olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle toplu sünnetlerde bu oranlar artmaktadır.

Hatalı sünnet tedavisi

Çocuk ürologları ya da çocuk cerrahları tarafından onarım yapılır. Erken veya geç dönemde ortaya çıkan hatalı sünnetlere ameliyathane şartlarında müdahale edilir. Genel anestezi ya da sedasyonu takiben ameliyata alınan çocuklarda uygun müdahale yapılır. Düzeltilmeyen sünnet hataları ve komplikasyonları, çocukta ve ailede hayat boyu ruhsal ve cinsel problemler yaratmaktadır. Ülkemizdeki hatalı sünnetin yüksek oranda olduğu tahmin edilmektedir ancak yeterli çalışma yapılmamıştır. Sünnetin üroloji cerrahları tarafından, ameliyathane koşullarında yapılması en doğrusudur. Uzman ellerde yapılmazsa zararsız bir geleneksel uygulama olmaktan çok uzaktadır.

Son olarak, geleneksel sünnetçiler ve toplu sünnet uygulamaları, sünnet hatalarının çoğunluğundan sorumlu olduğu üroloji acillerinde çalışan nöbetçi hekimler tarafından bildirilmektedir. Sünnet işleminin önemi halka anlatılmalı, sünnetin kim tarafından ve hangi koşullarda yapılacağına göstermeleri sağlanmalıdır.

REFERANSLAR
Rizvi SA, Naqvi SA, Hussain M, Hasan AS. Religious circumcision: a Muslim view. BJU Int 1999; 8: 13-6.
Yılmaz E, Batılsam E, Basar MM, Basar H.: Psychological trauma of circumcision in the phallic period could be avoided by using topical steroids. International Journal of Urology 2003;10:651.
Rowe MI, O’Neill JA, Grosfeld JL, Fonkalsrud EW, Coran AG,(eds). Essentials of Pediatric Surgery. St. Louis, Mosby- Year Book, Inc.1995.p.769.
Laumann EO, Masi CM, Zuckerman EW: Circumcision in the United States. Prevalence, prophylactic effects, and sexual practice. JAMA. 1997; 277: 1052-7.
Thompson HC, King LR, Knox E, Korones SB. Report of the ad hoc task force on circumcision. Pediatrics. 1975 Oct;56(4):610-1.