Kaka Kaçırma

4 yaş üstü çocuklarda istemli veya istemsiz olarak çamaşırlarına gaita kaçırması olarak tanımlanır.

Mekanizma: Sertleşmiş gaita etrafından sızıntı şeklinde kirlenme başlar.Rektal gerginlik ve azalmış rektal duyarlılık defakasyon dürtüsünün kaybıyla sonuçlanır. Bu durum enkoprezis olarak tanımlanır. ( Genellikle tuvalet eğitimi tamamlandıktan sonra oluşur)

İnsidans: Erkek populasyonda % 1 – 3 arasındadır. Erkek / Kız : 6/1 dır. Pediatrik Gastroenteroloji Polikliniğine başvuranların % 10 – 20 sini oluşturur.

Enkoprezinin Başlıca Nedenleri:

1. Organik Nedenler

· Konstipasyon

· İlaçlar

· Dehidratasyon

· Nöromüsküler Hastalıklar

· Anal Anomaliler

· Meningomyelosel

· Karın Duvarı Anomalileri

· Kistik Fibrozis

· Rektal Abse, Anal Fissur

· Elektrolit Düzensizliği

· Hipotroidizm

· Motor mental retardasyon

2. Psikolojik Nedenler

Alt ıslatma İle Birliktelik:

% 29 gündüz, %34 gece enürezisle ve %11 idrar yolu enfeksiyonu ile birliktelik gösterir. Enkoprezinin tedavisiyle %89 gündüz, %63 gece oluşan enürezis tedavi edilmiş olur.

Belirtiler

*Gaita tutamama ve elverişsiz ortamda gaita kaçırma

*Karın ağrısı, iştahsızlık

*Anoreksi

*Tenesmus

*İshal

*Fiziksel aktivitede azalma

*Enürezis

Tedavinin Amacı: Kostipasyon ve enkoprezizinin önlenmesi düzenli barsak hareketi ve tuvalet alışkanlığının sağlanmasıdır. Ailenin desteği sağlanmalı ve eleştirinin azaltılması, cesaretinin kırılmaması önemlidir. Anne baba ve çocuk beraber ele alınmalıdır. Zor vakalarda çocuk , Gastroenterolojıye ve Psikiatriye konsulte edilmelidir. Konstipasyonun olmadığı vakalarda Psikiatri altta yatan nedenin tesbitinde önemlidir.

Dietle Tedavi: Su ve lif arttırılmalı, süt,peynir ve nişasta azaltılmalıdır.

Yaşa göre lif ihtiyacı değişir.

2-6 yaş arası ; 10 –20 gr/gün lif

6-12 yaş arası: 20-30 gr/gün lif

12 yaş üstü :30-45 gr/gün lif

Lif İçeriği Yüksek Besinler:

* Kepek ekmeği,karışık tahıl ekmeği,mısır ekmeği

* İncir,kayısı ve erik kurusu,portakal, badem

* Yeşil sebze ve meyve türleri

· Psikolojik Destek

· Barsak Alışkanlığı Eğitimi:Pozitif ödül sistemi kullanılabilir.

· İlaçlar:(Doktorunuza başvurunuz.)

1. Faz:

Eskiye geri dönmek için boşaltıcılar kullanılır.

2. Faz:

Gaitanın katılaşması önlenir. Tedavi 6-12 ay sürer. Çocuk tuvalete oturma konusunda cesaretlendirilir. Günde iki kez gaita yapması sağlanır. Bu aşamada öğretmenlere iş düşer. Duyarlı olunmalıdır, gerekirse okula ara verilebilir. Çocuğun banyoyu sık sık kullanması sağlanır.

3. Faz:

Kademeli olarak ilaçlar azaltılır. Relaps olursa bu ailenin hatası olmadığı aileye anlatılır. % 75 belirgin relaps olmadan tedavi tamamlanır. Vakaların %10-20’sinde relaps gözlenir. Tedaviye tekrar yanıt alınan doza çıkılır.

Enkoprezis sabır, deneyim isteyen, kronik medikal bir durumdur.

Kaynak : Op.Dr.Mustafa Akman www.mustafaakman.com