ÇEMEN

ÇEMEN

Çemenleme pastırmanın kendine özgü tat, aroma, renk ve lezzet kazanmasını sağlamak amacıyla yapılan bir tür soslama işlemidir. Çemenleme işlemiyle sağlanan faydalar; pastırmayı dış etkenlere karşı koruma, pastırmanın fazla kurumasını önleme, lezzeti artırma, pastırmanın hava ile temasını önleyerek kokuşma, bozulma ve küflenmeyi önleme ve içerdiği yüksek orandaki sarımsağın bakterisid ve fungusid etkisinden faydalanma şeklindedir. Çemen hamuru; buy otu (Trigonella foenum graecum) tohumları ununun, belirli miktarlarda sarımsak ve kırmızı biberle karıştırılıp su ilave edilmesiyle elde edilen sürülebilecek kıvamda bir karışımdır. Çemen hamurunun hazırlanmasında kullanılan çemen unu, buy otu tohumlarının (semen foenum graeci) unundan elde edilmektedir. Kırmızı biber çemene renk vermek ve lezzet kazandırmak amacıyla katılmaktadır. Birçok araştırmacı sarımsağın çeşitli mikroorganizmaların gelişmeleri üzerine inhibitör etki yaptığını bildirmiştir. Sarımsağın bu etkisinin yapısında bulunan allisinden ileri geldiği belirtilmektedir.

Çemen; metabolizmayı kuvvetlendirir. Cinsel gücü artırır. İştahı açar. Taşıdığı müsilajdan dolayı yumuşatıcı ve balgam sökücü olarak kullanılmaktadır. Kan şekerini ve kolesterolü düşürür. Ağrı kesicidir. Romatizma, siyatik ve gut gibi rahatsızlıklarda faydalıdır. Vajinal yaraları tedavi eder. Göğsü yumuşatır. Vücuda rahatlık verir. Eski devletlerde Asya memleketlerinde şehvet artırıcı ve cesaret verici olarak kullanılırdı. Aynı zamanda raşitizm, tüberküloz ve anemide kullanılmaktadır. Çemen, Türkiye’de Trakya, Marmara, Orta Güney ve İç Anadolu bölgelerinde yetiştirilir. En iyi kültür ortamı İç Anadolu Bölgesi, Konya yöremizde oluşmaktadır.
Fransa’da Montpellier Üniversitesi araştırmacıları, çemen denilen Akdeniz bitkisinde bulunan bir amino asidin (4-hidroksi- izolösin) sıçanlarda kandaki glikoz düzeyini düşürdüğünü gösterdiler. Çemen baharat olarak kullanılır. Eğer insanda da benzer sonuçlar alınırsa, yakında insülin gerektirmeyen II şeker hastalarında (bütün şeker hastalarının % 90’ında yani) yeni ilaç olarak çemen kullanılmaya başlanabilir.

Ancak içerdiği tuz nedeniyle, özellikle tuz kısıtlanması gereken durumlarda kullanımına dikkat edilmelidir. Bir diğer dezavantajı da, içerdiği sarımsak nedeniyle ağız hatta ten kokusunu bile değiştirmesidir.