Siz bir Doktor musunuz?
Her çocuk anne babasının istemediği davranışlarda bulunur. Her çocuk yaramazlık yapar. Sizin çocuklarınız da... Bu olumsuz davranışları engellemek biz büyüklerin elindedir.
Genellikle çocuklarımızın yaramazlıkları karşısında onlara değişik tepkiler vererek bu davranışları düzeltmeye çalışırız. İçinde bulunduğumuz şartlara ve öğrendiklerimize uygun olarak bazen olumsuz tepkiler geliştirebiliriz. Biz en iyisi bugün bir değişiklik yapalım ve eskiden göstermiş olduğumuz tutumları değiştirmeye karar verelim. Size önereceğim olumlu yöntemleri kullanmayı deneyerek davranış değişikliği yaratmaya çalışalım. Örnek olmak Kimi zaman “Söylediğimi yap, yaptığımı yapma" deyip kurtulmaya çalışırız ama çocuklarımız yaptıklarımızı yapar. Siz yemek seçiyorsanız çocuğunuzun yemek seçmemesini nasıl istersiniz? Siz dağınık bir insansanız çocuğunuzun odasını toplu durmasını nasıl beklersiniz? Öncelikle ona örnek olmalısınız. Evde hiç kitap okumayan bir annenin çocuğu için hiç kitap okumadığından şikayet etmesi ona örnek olamadığı için yersizdir.Çocuğunuzda geliştirmek istediğiniz olumlu davranışları siz de sergiliyor olmalısınız. Siz bu davranışları sergiledikçe onların olumlu, istenilen davranışlar olduğunu anlayacak ve kendisi de aynı şekilde davranmaya çalışacaktır.Önleyici açıklamalarda bulunmak Çocuğumuz istenmeyen bir davranışı daha yapmadan ona hangi davranışları istemediğimizi açıklayabiliriz. “Okuldan gelince çamurlu ayakkabılarınla eve girmeni istemiyorum. “Ya da", “sofraya kirli ellerle oturmanı istemiyorum". Eğer çocuğumuzu tanıyorsak bu önleyici açıklamaları yerinde ve zamanında yaparak pek çok olumsuz davranışı engelleyebiliriz. Olay ortaya çıktığı anda müdahale etmek ilişkilerimizi gereksiz yere zedeleyebilir.Çocuğunuz sokağa çıktığınızda hep bir şeyler almanız için tutturuyorsa daha çıkmadan önce “Birşeyler almam için tutturmanı ve ağlamanı istemiyorum, bugün senin için –şunu- alacağımız konusunda anlaştık. İkimiz beraber mutlu bir gün geçirelim olur mu" diye uyarıda bulunabilirsiniz. Olumlu dil kullanmakÖnleyici açıklamalar yapın. Ancak bu açıklamaları olumlu bir dille yaparsanız çocuğa bir çözüm yolu göstermiş olursunuz. Bu sayede çocuğunuz ne yapması gerektiğini de öğrenmiş olur. “Okuldan gelir gelmez çamurlu ayakkabılarını çıkar, sonra da hemen ellerini yıka e mi çocuğum" dersek çocuğumuz kendisinden beklenilen davranışın ne olduğunu anlamış olur. Gördüğünüz gibi “çamurlu ayakla eve girme" demek bir yasak getiriyor ama ayakkabısını mı çıkartsın, ayağını silsin mi belirtilmiyor. Oysa “ayakkabılarını çıkar" çok açık bir öneri. Bu uyarıyı yaparken sesinizin tehditten uzak ancak kararlı olması çok önemlidir. Çocuğunuz sizin hangi davranışları istediğinizi ve hangilerinden hoşlanmadığınızı net bir şekilde anladığı zaman bunlara uymaya çalışacaktır. Güzel alışkanlıklar edinmesine yardımcı olmakAnne baba olarak hoşumuza giden davranışların pek çoğu birer alışkanlıktır. Çocuğumuzun temiz olması, odasını derli toplu tutması, dersini düzenli çalışması, yemeğini sofrada güzelce yemesi gibi. Eğer çocuğumuzun böyle davranmasını istiyorsak onun bu alışkanlıkları edinmesi için ona yardımcı olmalıyız. Çocuğunuzun odasını derli toplu tutmasını mı istiyorsunuz? Önce onunla birlikte odasını toplayın. Neleri nereye koyacağını, eşyalarını nasıl katlayıp dolaba yerleştireceğini hem anlatın, hem de birlikte yapın. Buna bir süre devam edin. Çocuğunuzun okuldan gelir gelmez ellerini mi yıkamasını istiyorsunuz? Girin onunla birlikte banyoya, ikiniz de ellerinizi köpürterek yıkarken onunla sohbet edin. Çocuğunuz sizinle birlikte bu işleri yapmaktan zevk alacak daha sonra da bu davranışlar alışkanlığa dönüşecektir. Çocuğumuzu eğitirken kendi yaratıcılığımızı da kullanarak, şimdiye kadar ki seçmiş olduğumuz yolları değiştirerek davranış değişikliği kazandırmak yoluna gitmeyi istersek mutlaka çocuğumuzla aramızda işbirliği sağlayacak yöntemleri keşfedebiliriz. Eğer yinede uygun yolları bulamadığımızı düşünüyorsak bir uzmandan yardım almak ileride ortaya çıkacak olumsuz sonuçların engellenmesi için önemlidir. Bu konuda danışmanlık almak hayatı size ve çocuğunuza, ailenize daha mutlu ve huzurlu kılar. Mutlu çocuklar mutlu ailelerde yetişir.
